Endometrioza – jakie są metody jej leczenia

Endometrioza charakteryzuje się występowaniem komórek błony śluzowej trzonu macicy poza jej jamą.  Choroba ta dotyczy młodych kobiet w wieku rozrodczym. U zdrowej kobiety, w jamie macicy błona śluzowa w trakcie cyklu miesięcznego zwiększa się, następnie powstaje obrzęk z rozpulchnieniem aż do jej rozpadu, po czym następuje krwawienie. U kobiety chorej na endometriozę komórki endometrium znajdują się poza jamą macicy, podlegają zmianom i reagują na zmiany hormonalne tak samo jak komórki umiejscowione w prawidłowym miejscu.

 

Dlatego też przed miesiączką z powodu rozrostu komórek endometrium  w ograniczonej przestrzeni oraz wskutek gromadzenia się krwi, która nie ma ujścia dochodzi do powiększenia skupiska endometriozy, co powoduje ucisk na otaczające tkanki.   W okolicach tych zmian dochodzi do miejscowego stanu zapalnego oraz powstania  zrostów.  Jest to bardzo uciążliwa i bolesna choroba.

Jak zdiagnozować niepłodność?

Szacuje się, że endometrioza występuje u 7–15% miesiączkujących, młodych kobiet, jednak rzeczywista częstotliwość występowania tej choroby jest jednak nieznana. Laparoskopia uchodzi obecnie za najlepszy sposób w diagnostyce endometriozy.

Lekarze zalecają wykonanie badania histologicznego wszystkich pobieranych, a nawet usuwanych tkanek w celu postawienia skutecznej diagnozy. Na podstawie  badania palpacyjnego, oraz badania USG doświadczony ginekolog, przy typowych dolegliwościach, może postawić jedynie wstępne rozpoznanie, zlecając ewentualnie rezonans magnetyczny.

Statystyki wskazują, że endometrioza występuje u 50-80 % kobiet z przewlekłym bólem w miednicy oraz u 35-50 % kobiet z zaburzeniami płodności.

Czy tradycyjne leczenie lekami jest skuteczne?

Leczenie farmakologiczne znaczne obniżenie komfort życia pacjentki, powoduje silne dolegliwości bólowe, trudności ze współżyciem, depresję, obniżenie płodności lub też niepłodność, zaburzenia funkcjonalne pęcherza oraz jelita, aż do niedrożności włącznie. Należy zauważyć, że  choroba ta w większości przypadków pozostaje niestety niezdiagnozowana.

Stosowane są liczne metody farmakologiczne, chirurgiczne, a nawet obie jednocześnie. Sposób leczenia wybierany jest indywidualne, uzależniony głównie  od  konkretnego lekarza oraz stopnia współpracy pacjentki. Ważnym czynnikiem warunkującym wybór metody są plany macierzyńskie leczonej osoby.

leczenie endometriozy

Leczenie farmakologiczne  ma na celu obniżenie produkcji hormonów jajnika do takiego stopnia, w którym następuje zatrzymanie miesiączkowania, a tym samym zahamowanie wzrostu skupisk endometriozy w nieprawidłowych lokalizacjach. Może dojść do nawrotu choroby po zaprzestaniu terapii.

Kiedy należy stosować leczenie chirurgiczne?

Wskazaniami do leczenia operacyjnego endometriozy jest silny ból w okolicy miednicy mniejszej, niepłodność w trakcie endometriozy, endometrioza głęboko naciekająca ponadto torbiele endometrialne jajników. Prawidłowo przeprowadzony zabieg chirurgiczny powinien zmniejszyć dolegliwości bólowe oraz poprawić stopień płodności pacjentki. Różnorodność postaci endometriozy oraz  jej umiejscowienia powoduje, że doszczętne usunięcie  ognisk jest w wielu przypadkach bardzo skomplikowane i wymaga  ogromnego doświadczenia operatora.

Usunięcie  ognisk endometriotycznych jest o wiele bardziej skomplikowane niż w przypadkach chorób onkologicznych. Dotyczy to głównie głębokiej postaci endometriozy obejmującej jelito grube, moczowody, pęcherz moczowy oraz naczynia krwionośne lub też znajdującej się w pobliżu tych narządów. Dlatego też interwencje te muszą być przeprowadzone w wyspecjalizowanych i doświadczonych ośrodkach przez wykwalifikowanych lekarzy. Niedostateczne wycięcie ognisk endometriozy jest bardzo częstą przyczyną utrzymywania się objawów lub też nawrotów choroby. Chirurgia laparoskopowa należy obecnie do najbardziej polecanych i skutecznych metod.

Ginekologia laparoskopowa w leczeniu niepłodności

Najlepszą metodą leczenia jest laparoskopia, która jest względnie bezpieczna i dobrze tolerowana przez pacjentki. Laparoskopia wiąże się z o wiele krótszym pobytem w szpitalu i mniejszym odsetkiem powikłań.

Jakkolwiek, w przypadku endometriozy silnie naciekającej, jedynie zaawansowana  mikrochirurgia laparoskopowa z całkowitym usunięciem wszystkich ognisk endometriozy oraz dokładnym odtworzeniem anatomii miednicy mniejszej  i udrożnieniem jajowodów, zapewnia pozbycie się dolegliwości bólowych, pozwala na całkowity powrót do normalnego życia, a przede wszystkim skutecznie przywraca płodność.

Niewiele jest klinik w Polsce jak i zagranicą, które specjalizują się w laparoskopowej mikrochirurgii endometriozy, ponieważ metoda ta wymaga nie tylko odpowiedniego doświadczenia operatora, ale również zaawansowanych technologii laparoskopowych.  Stąd też niestety pacjentki często cierpią na endometriozę całymi latami, bezskutecznie szukając pomocy.